Το ιστορικό κελί στο οποίο ο Αρχάγγελος Γαβριήλ
΄΄έψαλλε΄΄ τον ιστορικό ύμνο ΄΄Άξιον Εστί΄΄ ενώπιον της εικόνας της
Παναγίας που πήρε το όνομα από τον εν λόγω ύμνο .
Τό Ιερόν Παντοκρατορινόν Κελίον ''Ἄξιον Εστίν'' ή του Άδειν, βρίσκεται στήν ησυχαστική περιοχή κοντά στίς Καρυές που ονομάζεται Καψάλα.
Τό Κελί είναι γνωστό από το σχετικό θαύμα με το1ν θεομητορικό ύμνο ΄΄Άξιον Εστίν΄΄ που έψαλλε ο αρχάγγελος Γαβριήλ το έτος 980 μπροστά από την εικόνα της Παναγίας.
Η εικόνα μεταφέρθηκε στον Ναό του Πρωτάτου όπου καί
βρίσκεται μέχρι σήμερα. Τό Κελί είναι παναγιορείτικο προσκύνημα.
Δυστυχώς όμως η μεταστροφή της συνοδείας του Κελιού
στον Ζηλωτισμό, η απόσχιση τους από την Εκκλησία καί η αποκοπή τους από τους
υπόλοιπους Αγιορείτες Πατέρες οδήγησε σταδιακά το Κελί σε μαρασμό καί τέλος σε
ερήμωση.
Ενδεικτικό του σεβασμού καί της ευλαβείας των Αγιορειτών
προς το Κελί είναι η παλαιά παράδοσις κατά την οποία στην πανήγυρη του ''Άξιον
Εστίν'', οι πατέρες των Καρεών μοιράζονταν καί οι μισοί κατέβαιναν να
πανηγυρίσουν το θαύμα στο Κελί. Επίσης ανήμερα της πανηγύρεως στον εσπερινό,
καταίβαινε η Ιερά Επιστασία να χαιρετίσει. Αξιοσημείωτο είναι καί το γεγονός
ότι από το έτος 980 μέχρι καί σήμερα τό Κελί είχε συνεχή διαδοχή.
Κατόπιν όμως ερημώσεως του Κελίου τα τελευταία δύο χρόνια, παραχωρήθηκε στόν Ιερομόναχο Διόδωρο και έτσι το Κελί καί πάλιν κατοικείται, δέχεται καί τους προσκυνητές, αλλά και επέστρεψε στήν κανονική Εκκλησία καί στήν κοινωνία με όλο το Άγιον Όρος.
Κατόπιν όμως ερημώσεως του Κελίου τα τελευταία δύο χρόνια, παραχωρήθηκε στόν Ιερομόναχο Διόδωρο και έτσι το Κελί καί πάλιν κατοικείται, δέχεται καί τους προσκυνητές, αλλά και επέστρεψε στήν κανονική Εκκλησία καί στήν κοινωνία με όλο το Άγιον Όρος.
Η εικόνα του ΄΄Άξιον Εστιν΄΄ στην οποία ο Αρχάγγελος Γαβριήλ έψαλλε τον ομώνυμο ύμνο και φυλάσεται στο Πρωτάτο του Αγίου Ορους.