φιλανθρωπα και πάλι, αδερφοί μου, η Εκκλησία μας με τα ιερά αγιογραφικά κείμενα και την άφθαστη και πνευματοκίνητη υμνογραφία της, μας χειραγωγεί στο βαθύτερο νόημα της σημερινής δεσποτικής εορτής της Βαιοφόρου.
Μας προτρέπει, χρησιμοποιώντας το λειτουργικό χρόνο, σήμερα, «πας ο νέος
Ισραήλ» να εξέλθουμε και να προϋπαντήσουμε όπως τότε τον Βασιλέα Χριστό που
έρχεται «ως Νυμφίος καθισμένος επί πώλου όνου, όπως σε θρόνο», καθώς γράφει ο
Άγιος Επιφάνιος Επίσκοπος Κύπρου.
«Να σπεύσουμε να δούμε τη δόξα Του, να προλάβουμε να τιμήσουμε τον ερχομό Του με χαρά… Εμφανίζεται η σωτηρία στον κόσμο, έρχεται και πάλι ο Θεός επάνω στο Σταυρό. Ξαναέρχεται ο Βασιλιάς της Σιών που είναι η προσμονή των Εθνών και χαρίζει πάλι σωτηρία στον κόσμο.
«Να σπεύσουμε να δούμε τη δόξα Του, να προλάβουμε να τιμήσουμε τον ερχομό Του με χαρά… Εμφανίζεται η σωτηρία στον κόσμο, έρχεται και πάλι ο Θεός επάνω στο Σταυρό. Ξαναέρχεται ο Βασιλιάς της Σιών που είναι η προσμονή των Εθνών και χαρίζει πάλι σωτηρία στον κόσμο.
Μας επισκέπτεται πάλι το φως και πάλι παύει η πλάνη, πάλι
χορεύει η Εκκλησία… Ντροπιάζονται οι δαίμονες, διαλύεται η κατάρα, ταράζονται
οι Εβραίοι, συντρίβεται ο δράκοντας, πάλι ευφραίνονται τα έθνη, πάλι στολίζεται
η Σιών»(1).
Ως Βασιλέα Τον χαρακτηρίζει ο Προφήτης Ζαχαρίας «Χαίρε σφόδρα, θύγατερ Σιών … ιδού ο βασιλεύς σου έρχεταί σοι … επί υποζύγιον και πώλον νέον»(2).
Ως Βασιλέα Τον υποδέχονται τα έθνη και οι λαοί, κατά τον ιερό υμνογράφο της Εκκλησίας: «Εξέλθετε έθνη, εξέλθετε και λαοί και θεάσασθε σήμερον, τον Βασιλέα των Ουρανών, ως επί θρόνου υψηλού, επί πώλου ευτελούς, την Ιερουσαλήμ προσεπιβαίνοντα»(3).
Καί θα ήθελα να μου επιτρέψετε, μετά από αυτήν τη μικρή εισαγωγή, να καταθέσω στην αγάπη σας, αυτή τη μεγάλη δεσποτική εορτή, λόγους δανεισμένους από τα ιερά κείμενα της Εκκλησίας μας και τους θεοφόρους συγγραφείς προς πνευματική μας ωφέλεια.
Βασιλεύς ο Χριστός.
Πρώτον. Δεν αρνείται ο Χριστός τη βασιλική Του ιδιότητα. Δεν διαψεύδει τις προρρήσεις των Προφητών Του, αφού Αυτός τους ενέπνεε με το φωτισμό Του χιλιάδες χρόνια πριν τον ερχομό Του. Δείχνει, όμως, με την επίγεια παρουσία Του ότι η Βασιλεία Του δεν είναι «εκ του κόσμου τούτου»(4).
Δεν είναι, δηλαδή, βασιλεία υλιστική, κοσμική, κυριαρχική, αλλά Βασιλεία ουράνια, πνευματική, Βασιλεία σωτηρίας. Γι’ αυτό και εισέρχεται στα Ιεροσόλυμα επί πώλου όνου, διώχνοντας, έτσι, τη ματαιοδοξία των μεγάλων και των ισχυρών της γης. Ακόμη και ο τρόπος που κάθεται στην ταπεινή ράχη του υποζυγίου φανερώνει ταπείνωση και απομάκρυνση από κάθε έννοια δυναμικής κυριαρχίας και επιβουλής. Δείχνει, επίση, αυτή η στάση, ελευθερία και απόρριψη κάθε εγωιστικής τάσης και καλοπέρασης.
Βασιλεύς ο Χριστός.
Δεύτερον. Ο μόνος και πραγματικός Βασιλεύς του κόσμου.
«Βασιλεύς βασιλέων και Κύριος κυρίων» Τον ονομάζει ο αετός της Αποκαλύψεως ο Ευαγγελιστής Ιωάννης.(5)
Βασιλεύς μοναδικός, αφού «πάντα τα έθνη … ήξουσι και προσκυνήσουσιν ενώπιον» Αυτού.(6)
Βασιλεύς αιώνιος, διότι «της βασιλείας αυτού ουκ έσται τέλος».(7)
Βασιλεύς παντοδύναμος, μια που Τού δόθηκε «πάσα εξουσία εν ουρανώ και επί γης».(8)
Δεν ζητά, όμως, χρησιμοποιώντας την ιδιότητα αυτή του βασιλέως, οπαδούς και υπηκόους, αλλά αδελφούς και φίλους: «Ει ούν ημείς μου εστέ, εμέ μιμείσθε• ο θέλων πρώτος είναι, έστω έσχατος• ο δεσπότης ως ο διάκονος».(9)
Δεν ζητά ο Χριστός θυσίες από τους άλλους, αλλά προσφέρει Αυτός την μοναδική θυσία για όλους τους άλλους. Δεν εντυπωσιάζει, δεν εκμεταλλεύεται, δεν βιάζει, δεν απορρίπτει κανέναν, αλλά αβίαστα και ελεύθερα δέχεται τον κάθε άνθρωπο, με τα τραύματα και τις πληγές του, για να τον θεραπεύσει ως ιατρός.
Βασιλεύς ο Χριστός.
Τρίτον. Με αυτή την εικόνα που παρουσίασε ο Χριστός σε έναν λαό που ήταν φορτισμένος με υλιστικές και εθνικιστικές αντιλήψεις για το πρόσωπο του Μεσσία, ήταν επόμενο να τον απογοητεύσει. Γι’ αυτό και μετά από λίγες ημέρες θα Τον αρνηθεί κατηγορηματικά μπροστά στον Πιλάτο: «ουκ έχομεν βασιλέα ει μη Καίσαρα».(10) (Ιω. 19,15).
Αυτός ο λαός, τον οποίον ο Χριστός έθρεψε, δίδαξε και ιάτρευσε, θα προτιμήσει τον Βαραββά παρά τον Σωτήρα και Λυτρωτή του.
Ακριβώς η ίδια συμπεριφορά είναι συνηθισμένη και στη δική μας νοοτροπία. Όταν μας κυριεύουν τα πάθη, Τον αρνούμαστε κι εμείς που είμαστε βαπτισμένοι στο όνομά Του. Τον εξορίζουμε από την κοινωνία μας. Τον φυλακίζουμε μέσα στους Ναούς μας και Τού προσφέρουμε μόνο με τα χείλη θυμίαμα και λατρεία, ενώ, έξω από τους Ναούς, προσκυνούμε άλλους κυρίους, λατρεύουμε τα είδωλατής εποχής μας και δηλώνουμε κι εμείς κατηγορηματικά «ουκ έχομεν βασιλέα ει μη Καίσαρα».
Είναι μία τραγική αλήθεια, που έρχεται να μας υπενθυμίσει τη δική μας φτώχεια και τη δική μας ασθένεια, αλλά και ένα θεωρητικό και άσαρκο χριστιανισμό. Γι’ αυτό και σήμερα, λίγες ώρες πριν την έναρξη της Μεγάλης Εβδομάδος, τίθεται σε όλους μας ένα ερώτημα: Θέλουμε τον Χριστό στη ζωή μας; Τον θέλουμε Βασιλέα των καρδιών μας, της υπάρξεώς μας, της κοινωνίας μας;
Εάν όχι, τότε και εμείς, όπως και οι ομοεθνείς του Χριστού, διακηρύττουμε πως «ουκ έχομεν βασιλέα ει μη Καίσαρα», που σημαίνει απουσία του Χριστού από τη ζωή μας, με συνέπειες τραγικές για την αιωνιότητα ...
Εάν ναί, τότε «Ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου... Θεός Κύριος και επέφανεν ημίν».(11)
Αδελφοί μου, μαζί με τις παραπάνω σκέψεις μου, επιτρέψτε μου εν όψει της Αγίας και Μεγάλης Εβδομάδος να σας παρακαλέσω θερμά για τα κάτωθι :
1. Να μην λείψει κανείς από τις Ιερές Ακολουθίες αυτής της εβδομάδος, που θα μας βοηθήσουν να βιώσουμε τα «Πάθη τα σεπτά» μέσα σε κλίμα κατανύξεως και προσευχής. Να συμπορευθούμε, δηλαδή, μαζί με τον Κύριό μας προς το Πάθος, για να φθάσουμε εν συνεχεία στην χαρά της Αναστάσεώς Του.
2. Να προετοιμαστούμε κατάλληλα διά του Μυστηρίου της Μετανοίας και της Εξομολογήσεως, προκειμένου να καθήσουμε στο Δεσποτικό Τραπέζι και να πάρουμε μέσα μας την αθάνατη τροφή, το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου. Οι λόγοι Του είναι χαρακτηριστικοί για όλους μας: «Ο τρώγων μου την σάρκα και πίνων μου το αίμα εν εμοί μένει, καγώ εν αυτώ».
3. Θερμότατα σας παρακαλώ, να μείνουμε όλοι το βράδυ της Αναστάσεως στην Αναστάσιμη Θεία Λειτουργία. Όπως θα τιμήσουμε τα Άχραντα Πάθη του Κυρίου μας, θα πρέπει, συγχρόνως, να τιμήσουμε και το γεγονός της Αναστάσεώς Του, ΠΑΡΑΜΕΝΟΝΤΑΣ ΟΛΟΙ ΣΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΙΜΗ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΣ ΤΩΝ ΑΧΡΑΝΤΩΝ ΜΥΣΤΗΡΙΩΝ.
4. Εφιστώ ιδιαίτερα την προσοχή σας στην νηστεία αυτής της εβδομάδος, η οποία τελειώνει την Κυριακή του Πάσχα, μετά την Ακολουθία της Αναστάσεως. Άρα, λοιπόν, δεν επιτρέπεται, προφασιζόμενοι διαφόρους λόγους, να καταλύουμε την νηστεία αυτής της εβδομάδος και μάλιστα τις πιο ιερές ημέρες, την Μεγάλη Πέμπτη, την Μεγάλη Παρασκευή και το Μέγα Σάββατο, ατιμάζοντας, έτσι, την περίοδο αυτή και περιφρονώντας το Πάθος του Κυρίου.
5. Θερμά σας παρακαλώ, ακόμη, τις ημέρες αυτές να σκεφθούμε τους αδελφούς μας, που υποφέρουν από διάφορες ασθένειες• να τους φέρνουμε στην σκέψη μας, στις προσευχές μας και να κάνουμε ο,τι είναι δυνατόν για να ανακουφίσουμε τον πόνο τους και να σκουπίσουμε τα δάκρυα από τα μάτια τους.
Να προσευχηθούμε, ακόμη, για όλους εκείνους που βρίσκονται μπλεγμένοι στα δίχτυα της αμαρτίας, για τα παιδιά μας, για τον κόσμο ολόκληρο.
6. Αν θέλουμε να θωρακίσουμε το σπίτι μας και να το κάνουμε απρόσιτο στον εχθρό της ψυχής μας, δεν έχουμε παρά να χρησιμοποιήσουμε τις δύο αρετές: την προσευχή και την ελεημοσύνη. Η ελεημοσύνη θα μας ανεβάσει στον Θρόνο του Θεού και θα μας δώσει την δυνατότητα της παρρησίας κοντά Του κατά την ημέρα της κρίσεως.
Ως Βασιλέα Τον χαρακτηρίζει ο Προφήτης Ζαχαρίας «Χαίρε σφόδρα, θύγατερ Σιών … ιδού ο βασιλεύς σου έρχεταί σοι … επί υποζύγιον και πώλον νέον»(2).
Ως Βασιλέα Τον υποδέχονται τα έθνη και οι λαοί, κατά τον ιερό υμνογράφο της Εκκλησίας: «Εξέλθετε έθνη, εξέλθετε και λαοί και θεάσασθε σήμερον, τον Βασιλέα των Ουρανών, ως επί θρόνου υψηλού, επί πώλου ευτελούς, την Ιερουσαλήμ προσεπιβαίνοντα»(3).
Καί θα ήθελα να μου επιτρέψετε, μετά από αυτήν τη μικρή εισαγωγή, να καταθέσω στην αγάπη σας, αυτή τη μεγάλη δεσποτική εορτή, λόγους δανεισμένους από τα ιερά κείμενα της Εκκλησίας μας και τους θεοφόρους συγγραφείς προς πνευματική μας ωφέλεια.
Βασιλεύς ο Χριστός.
Πρώτον. Δεν αρνείται ο Χριστός τη βασιλική Του ιδιότητα. Δεν διαψεύδει τις προρρήσεις των Προφητών Του, αφού Αυτός τους ενέπνεε με το φωτισμό Του χιλιάδες χρόνια πριν τον ερχομό Του. Δείχνει, όμως, με την επίγεια παρουσία Του ότι η Βασιλεία Του δεν είναι «εκ του κόσμου τούτου»(4).
Δεν είναι, δηλαδή, βασιλεία υλιστική, κοσμική, κυριαρχική, αλλά Βασιλεία ουράνια, πνευματική, Βασιλεία σωτηρίας. Γι’ αυτό και εισέρχεται στα Ιεροσόλυμα επί πώλου όνου, διώχνοντας, έτσι, τη ματαιοδοξία των μεγάλων και των ισχυρών της γης. Ακόμη και ο τρόπος που κάθεται στην ταπεινή ράχη του υποζυγίου φανερώνει ταπείνωση και απομάκρυνση από κάθε έννοια δυναμικής κυριαρχίας και επιβουλής. Δείχνει, επίση, αυτή η στάση, ελευθερία και απόρριψη κάθε εγωιστικής τάσης και καλοπέρασης.
Βασιλεύς ο Χριστός.
Δεύτερον. Ο μόνος και πραγματικός Βασιλεύς του κόσμου.
«Βασιλεύς βασιλέων και Κύριος κυρίων» Τον ονομάζει ο αετός της Αποκαλύψεως ο Ευαγγελιστής Ιωάννης.(5)
Βασιλεύς μοναδικός, αφού «πάντα τα έθνη … ήξουσι και προσκυνήσουσιν ενώπιον» Αυτού.(6)
Βασιλεύς αιώνιος, διότι «της βασιλείας αυτού ουκ έσται τέλος».(7)
Βασιλεύς παντοδύναμος, μια που Τού δόθηκε «πάσα εξουσία εν ουρανώ και επί γης».(8)
Δεν ζητά, όμως, χρησιμοποιώντας την ιδιότητα αυτή του βασιλέως, οπαδούς και υπηκόους, αλλά αδελφούς και φίλους: «Ει ούν ημείς μου εστέ, εμέ μιμείσθε• ο θέλων πρώτος είναι, έστω έσχατος• ο δεσπότης ως ο διάκονος».(9)
Δεν ζητά ο Χριστός θυσίες από τους άλλους, αλλά προσφέρει Αυτός την μοναδική θυσία για όλους τους άλλους. Δεν εντυπωσιάζει, δεν εκμεταλλεύεται, δεν βιάζει, δεν απορρίπτει κανέναν, αλλά αβίαστα και ελεύθερα δέχεται τον κάθε άνθρωπο, με τα τραύματα και τις πληγές του, για να τον θεραπεύσει ως ιατρός.
Βασιλεύς ο Χριστός.
Τρίτον. Με αυτή την εικόνα που παρουσίασε ο Χριστός σε έναν λαό που ήταν φορτισμένος με υλιστικές και εθνικιστικές αντιλήψεις για το πρόσωπο του Μεσσία, ήταν επόμενο να τον απογοητεύσει. Γι’ αυτό και μετά από λίγες ημέρες θα Τον αρνηθεί κατηγορηματικά μπροστά στον Πιλάτο: «ουκ έχομεν βασιλέα ει μη Καίσαρα».(10) (Ιω. 19,15).
Αυτός ο λαός, τον οποίον ο Χριστός έθρεψε, δίδαξε και ιάτρευσε, θα προτιμήσει τον Βαραββά παρά τον Σωτήρα και Λυτρωτή του.
Ακριβώς η ίδια συμπεριφορά είναι συνηθισμένη και στη δική μας νοοτροπία. Όταν μας κυριεύουν τα πάθη, Τον αρνούμαστε κι εμείς που είμαστε βαπτισμένοι στο όνομά Του. Τον εξορίζουμε από την κοινωνία μας. Τον φυλακίζουμε μέσα στους Ναούς μας και Τού προσφέρουμε μόνο με τα χείλη θυμίαμα και λατρεία, ενώ, έξω από τους Ναούς, προσκυνούμε άλλους κυρίους, λατρεύουμε τα είδωλατής εποχής μας και δηλώνουμε κι εμείς κατηγορηματικά «ουκ έχομεν βασιλέα ει μη Καίσαρα».
Είναι μία τραγική αλήθεια, που έρχεται να μας υπενθυμίσει τη δική μας φτώχεια και τη δική μας ασθένεια, αλλά και ένα θεωρητικό και άσαρκο χριστιανισμό. Γι’ αυτό και σήμερα, λίγες ώρες πριν την έναρξη της Μεγάλης Εβδομάδος, τίθεται σε όλους μας ένα ερώτημα: Θέλουμε τον Χριστό στη ζωή μας; Τον θέλουμε Βασιλέα των καρδιών μας, της υπάρξεώς μας, της κοινωνίας μας;
Εάν όχι, τότε και εμείς, όπως και οι ομοεθνείς του Χριστού, διακηρύττουμε πως «ουκ έχομεν βασιλέα ει μη Καίσαρα», που σημαίνει απουσία του Χριστού από τη ζωή μας, με συνέπειες τραγικές για την αιωνιότητα ...
Εάν ναί, τότε «Ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου... Θεός Κύριος και επέφανεν ημίν».(11)
Αδελφοί μου, μαζί με τις παραπάνω σκέψεις μου, επιτρέψτε μου εν όψει της Αγίας και Μεγάλης Εβδομάδος να σας παρακαλέσω θερμά για τα κάτωθι :
1. Να μην λείψει κανείς από τις Ιερές Ακολουθίες αυτής της εβδομάδος, που θα μας βοηθήσουν να βιώσουμε τα «Πάθη τα σεπτά» μέσα σε κλίμα κατανύξεως και προσευχής. Να συμπορευθούμε, δηλαδή, μαζί με τον Κύριό μας προς το Πάθος, για να φθάσουμε εν συνεχεία στην χαρά της Αναστάσεώς Του.
2. Να προετοιμαστούμε κατάλληλα διά του Μυστηρίου της Μετανοίας και της Εξομολογήσεως, προκειμένου να καθήσουμε στο Δεσποτικό Τραπέζι και να πάρουμε μέσα μας την αθάνατη τροφή, το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου. Οι λόγοι Του είναι χαρακτηριστικοί για όλους μας: «Ο τρώγων μου την σάρκα και πίνων μου το αίμα εν εμοί μένει, καγώ εν αυτώ».
3. Θερμότατα σας παρακαλώ, να μείνουμε όλοι το βράδυ της Αναστάσεως στην Αναστάσιμη Θεία Λειτουργία. Όπως θα τιμήσουμε τα Άχραντα Πάθη του Κυρίου μας, θα πρέπει, συγχρόνως, να τιμήσουμε και το γεγονός της Αναστάσεώς Του, ΠΑΡΑΜΕΝΟΝΤΑΣ ΟΛΟΙ ΣΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΙΜΗ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΣ ΤΩΝ ΑΧΡΑΝΤΩΝ ΜΥΣΤΗΡΙΩΝ.
4. Εφιστώ ιδιαίτερα την προσοχή σας στην νηστεία αυτής της εβδομάδος, η οποία τελειώνει την Κυριακή του Πάσχα, μετά την Ακολουθία της Αναστάσεως. Άρα, λοιπόν, δεν επιτρέπεται, προφασιζόμενοι διαφόρους λόγους, να καταλύουμε την νηστεία αυτής της εβδομάδος και μάλιστα τις πιο ιερές ημέρες, την Μεγάλη Πέμπτη, την Μεγάλη Παρασκευή και το Μέγα Σάββατο, ατιμάζοντας, έτσι, την περίοδο αυτή και περιφρονώντας το Πάθος του Κυρίου.
5. Θερμά σας παρακαλώ, ακόμη, τις ημέρες αυτές να σκεφθούμε τους αδελφούς μας, που υποφέρουν από διάφορες ασθένειες• να τους φέρνουμε στην σκέψη μας, στις προσευχές μας και να κάνουμε ο,τι είναι δυνατόν για να ανακουφίσουμε τον πόνο τους και να σκουπίσουμε τα δάκρυα από τα μάτια τους.
Να προσευχηθούμε, ακόμη, για όλους εκείνους που βρίσκονται μπλεγμένοι στα δίχτυα της αμαρτίας, για τα παιδιά μας, για τον κόσμο ολόκληρο.
6. Αν θέλουμε να θωρακίσουμε το σπίτι μας και να το κάνουμε απρόσιτο στον εχθρό της ψυχής μας, δεν έχουμε παρά να χρησιμοποιήσουμε τις δύο αρετές: την προσευχή και την ελεημοσύνη. Η ελεημοσύνη θα μας ανεβάσει στον Θρόνο του Θεού και θα μας δώσει την δυνατότητα της παρρησίας κοντά Του κατά την ημέρα της κρίσεως.
Με αυτές τις λίγες σκέψεις βγαλμένες μέσα από την καρδιά
μου, εύχομαι και προσεύχομαι να διανύσουμε όλοι με υγεία και χαρά, μετάνοια και
ευλογία, αυτήν την ευλογημένη περίοδο της Μεγάλης Εβδομάδος και να φθάσουμε να
προσκυνήσουμε αξίως την λαμπροφόρο Ανάσταση του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος
ημών Ιησού Χριστού.
Ευχέτης πάντων προς Κύριον
Ο Μ Η Τ Ρ Ο Π Ο Λ Ι Τ Η Σ Σ Α Σ
Ο ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΣΕΡΑΦΕΙΜ
