Η ΕΛΠΙΔΑ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΗΣ ΑΠΕΛΠΙΣΙΑΣ
Τοῦ Πρωτοπρεσβυτέρου Ἀδαμαντίου Αὐγουστίδη
Παραμονές Χριστουγέννων καί, ὅπως συμβαίνει ὅλο καί συχνότερα
τά τελευταῖα χρόνια, βλέπουν τό φῶς τῆς δημοσιότητας κείμενα πού
"καταγγέλουν"  ὅτι ἔχει χαθεῖ τό νόημα τῆς γιορτῆς καί ὅτι ὁ
ὑπερκαταναλωτισμός ἔχει ἐπιβάλει τό ὕφος καί τήν κυριαρχία του.
Ὅμως ἄν ἀπογυμνωθοῦν οἱ γιορτές αὐτῶν τῶν ἡμερῶν ἀπό τό
φολκλορικό τους στοιχεῖο,  τά ρεβεγιόν,  τήν εὐκαιρία γιά
ὀλιγοήμερες διακοπές καί τίς ὑποχρεωτικές οἰκογενειακές
συγκεντρώσεις, "πού τίς ἐπιβάλουν οἱ μέρες", τί θά ἀπέμενε ἄραγε
γιά τούς πολλούς πού νά θυμίζει ὅτι εἶναι Χριστούγεννα;
Τό ἐρώτημά μας δέν ἀντιμάχεται τήν,  δικαιολογημένη ἄλλωστε,
δυσθυμία πού καλύπτεται πίσω ἀπό τή "γκρίνια". Θέλουμε ὅμως νά
προκαλέσουμε τή σκέψη,  καί γιατί ὄχι καί τήν ψυχή μας,  νά
ἀναγνωρίσει ὅτι ὅλα αὐτά εἶναι πιά δεδομένα καί αὐτονόητα καί ἡ
μεμψιμοιρία δέν μπορεῖ νά τά διορθώσει.  Τό πολύ νά τονισθεῖ καί
γραπτῶς τό ἔλλειμμα νοήματος καί νά ἐπιδεινωθεῖ τό αἴσθημα τῆς
πνευματικῆς μιζέριας καί τῆς συναισθηματικῆς στέρησης πού
συγκαλύπτει ἡ τεχνητή λάμψη τῶν ἡμερῶν.
Εἶναι φανερό ὅτι ἡ καταναλωτική ἔξαρση δέν ἀποτελεῖ τή φυσική
ἐκδήλωση μιᾶς εὐτυχίας πού ζητᾶ ἐκτόνωση ἀλλά λειτουργεῖ σάν
διεγερτικό μιᾶς χαρᾶς πού δέν ἔχει λόγο καί νόημα ὥστε νά
ἐκδηλωθεῖ αὐθόρμητα.  Ἡ ὑπερφωταγωγημένη ἐρημία τῶν
ἀπρόσωπων πόλεων ἀγωνίζεται νά συσκοτίσει τή σχεδόν
ὑπομανιακή ὑποχρεωτική εὐθυμία.  Τίποτα ὅμως δέν μπορεῖ νά
κρύψει τήν κατάθλιψη πού φουντώνει τέτοιες μέρες,  τίς ἀπόπειρες
αὐτοκτονίας πού αὐξάνουν καί τά "κοριτσάκια μέ τά σπίρτα" πού
γίνονται ὁρατά ὅσο ποτέ ἄλλοτε. Στό πνευματικό ἐπίπεδο, ἄλλωστε,
πόσο μακριά βρισκόμαστε ἀπό αὐτά σχεδόν ὅλοι μας.Τό νά καταφύγει κανείς σέ μελαγχολικές διαπιστώσεις εἶναι εὔκολο·
καί τό ἑπόμενο βῆμα εἶναι συνήθως ἡ καταφυγή στό πρόσχημα καί
στήν ψευδαίσθηση τῶν ἀναμνήσεων τοῦ παλιοῦ καλοῦ καιροῦ,
μέχρι νά κυλίσουν οἱ μέρες καί νά ἐπιστρέψουμε στήν ψυχοφθόρα
ἀσφάλεια τῆς ρουτίνας μας.
Ἄς μήν καθηλωθοῦμε ὅμως στίς θλιβερές διαπιστώσεις,  ὅσο
ἀληθινές κι ἄν εἶναι αὐτές.  Ἐάν ἀπομακρυνθοῦμε ἀπό τήν
καθυπόταξη τῆς σκέψης μας στήν ἀπογοήτευση πού γεννᾶ ἡ
παρατήρηση αὐτῶν τῶν φαινομένων καί προσεγγίσουμε τό
ψυχολογικό τους ὑπόβαθρο, μπορεῖ νά ὁδηγηθοῦμε σέ
ἐνδιαφέρουσες ἀνακαλύψεις.
Μέ ὅποιο τρόπο κι ἄν προσπαθεῖται νά καταπνιγεῖ ἡ κραυγή τῆς
ὑπαρξιακῆς μας ἀγωνίας, εἴτε στό θόρυβο τῶν ρεβεγιόν, εἴτε κάτω
ἀπό τό πέπλο τῆς φαντασμαγορίας καί τῆς τεχνητῆς εὐφορίας,  ἡ
μεταμφιεσμένη κατάθλιψη παραμένει ἡ ἀληθινή,  κυριαρχοῦσα
συναισθηματική κατάσταση.  Οἱ εἰδικοί γνωρίζουν καλά τήν
ἀμυντική βουλιμική διάθεση τοῦ καταθλιπτικοῦ ἀτόμου, πού
προσπαθεῖ νά συγκαλύψει μέ "στοματικές"  ἱκανοποιήσεις,  ὅπως ἡ
καταναλωτική μανία,  τό ἔλλειμμα πού βιώνει στό συναισθηματικό
ἐπίπεδο.  Τυπικό τό παράδειγμα τῆς συζύγου, πού προσπαθεῖ νά
ἀνακουφίσει τό καταθλιπτικό ἄγχος τῆς συναισθηματικῆς της
στέρησης, "σηκώνοντας" τά μαγαζιά. Ὁ ἴδιος μηχανισμός μᾶς ὠθεῖ
νά ἐκφραζόμαστε ψευδοευφορικά στήν προσπάθεια νά ἀποφύγουμε
τή συναίσθηση τοῦ ἐσωτερικοῦ μας κενοῦ καί τῆς δυσθυμικῆς μας
διάθεσης.
Τί μᾶς κάνει λοιπόν ὁμοθυμαδόν μελαγχολικούς καί κατ'  ἀνάγκη
συμμέτοχους τῆς προκατασκευασμένης καί ψευδεπίπλαστης
ἱλαρότητας πού χαρακτηρίζει τό κλίμα αὐτῶν τῶν ἡμερῶν;  Ἄν τά
Χριστούγεννα ἦσαν ἐξ ὁρισμοῦ ἄνευ Χριστοῦ, μιά γιορτή τοῦ
χειμερινοῦ ἡλιοστασίου ὅπως ἦταν προχριστιανικά ἡ 25η
Δεκεμβρίου,  τότε ἴσως δέν θά εἶχαν νόημα οἱ σκέψεις καί οἱπροβληματισμοί. Θά μπορούσαμε νά ἐπαναπαυθοῦμε στή σιωπηλή
συμφωνία ὅτι κάποιες εὐκαιρίες διαφυγῆς ἀπό τή ρουτίνα εἶναι
χρήσιμες· ἑπομένως καί νά συμβιβαστοῦμε μέ τήν ὑποταγή στή
χρησιμοθηρία τοῦ γιορτασμοῦ.  Ὅσο δέ πιό ἐκκωφαντική ἡ
ἀνάπαυλα,  τόσο πιό μεγάλη ἡ συγκάλυψη τοῦ τραγικοῦ στοιχείου
τῆς καθημερινότητάς μας.
Ὅμως τό βαθύτερο αἴτημα τῆς λύτρωσής μας ἀπό τή φθορά,  τό
χρόνο καί τήν ἀναγκαιότητα δέν μπορεῖ νά ἀπαντηθεῖ μέ τήν
ὑποταγή σέ θεσμοθετημένες ἐπιμέρους ἀναγκαιότητες,  ἔστω
διασκεδαστικές ἀλλά τελικά πάντοτε φθοροποιές.  Πόση χαρά
μπορεῖ νά περιέχει ἕνα πανηγύρι στό ὁποῖο ὑποτίθεται ὅτι
γιορτάζεται ἡ γέννηση Ἐκείνου πού θά μποροῦσε νά μᾶς λυτρώσει
ἀπό τήν δουλεία τῆς πνευματικῆς μας ἀνελευθερίας καί τῆς
ὑπαρξιακῆς μας μιζέριας, ὅταν Τόν ἔχουμε ἤδη ἐξορίσει ἀπό τή ζωή
μας καί ἀπό τό νόημά της;  Ποιό γαμήλιο γλέντι δικαιολογεῖ τούς
πανηγυρισμούς καί τίς γιορταστικές ὑπερβολές ὅταν ἔχει ἐκδιωχθεῖ
ὁ "νυμφίος"; Τέτοιοι "γάμοι" μοιάζουν περισσότερο μέ κηδεῖες τῶν
ὁποίων ἡ λαμπρότητα ὀφείλεται κυρίως στίς ἐνοχές τῶν οἰκείων
παρά στήν ἀγάπη καί τή χριστοκεντρική ἐλπίδα.
Ἡ συγκαλυμμένη μελαγχολία τῶν ἡμερῶν μπορεῖ νά κρύβει τό
ἐνοχοποιημένο πένθος γιά τόν ἐξοστρακισμό τῆς ἐνσαρκωμένης μας
ἐλπίδας· τοῦ προαιώνιου Θεοῦ πού "παιδίον γέγονεν"  καί ἀναζητᾶ
ἐγκάρδιες φάτνες γιά νά τίς μετατρέψει,  φιλοξενούμενος ἐκεῖ,  σέ
οἴκους τοῦ Πατρός Του.
Παρόλο τόν ξεπεσμό της ὑπάρχει κάτι θετικό καί ἐλπιδοφόρο σ'
αὐτή τή συνεχῶς πιό ἐκκοσμικευμένη ἀτμόσφαιρα τῆς γιορτῆς. Ὅσο
πιό ψευδεπίπλαστα ἐπιμένουμε νά τή γιορτάζουμε, πνίγοντάς την
σέ φῶς ἀπό "νέον"  καί πλαστικά πλουμίδια,  τόσο πιό κούφια καί
ἄπελπις θά εἶναι ἡ γεύση πού θά ἀφήνει. Καί τόσο πιό πολύ ὁ λαός
"ὁ καθήμενος ἐν σκότει" θά ἀρχίσει νά ἀναζητᾶ τό Μέγα Φῶς πού
τό συλλογικό του ἀσυνείδητο θυμᾶται πώς γνώρισε κάποτε.  Ἴσωςλοιπόν τότε νά ξαναζητήσει τόν ἀστέρα πού ὁδηγεῖ στή φάτνη. Στήν
προσωπική καρδιακή φάτνη τοῦ καθενός πού θά κατανοήσει ὅτι ὅσο
ταπεινή καί βρώμικη κι ἄν εἶναι, ὁ Χριστός θά τήν καταδεχθεῖ, θά
τήν ἐνοικήσει καί θά τήν μετατρέψει σέ σῶμα τῆς Βασιλείας τοῦ
Θεοῦ.
Μέχρι τότε,  ὅσοι ἀπό μᾶς θέλουν νά βρίσκονται κοντύτερα στή
φάτνη παρά στά ἀνάκτορα τοῦ Ἡρώδη ἄς προσπαθήσουμε νά
ζήσουμε τή γιορτή καί τή ζωή μας μέ τέτοιο τρόπο, ὥστε ἄν κάποιος
μᾶς ρωτήσει γιά τό ἀστέρι τῶν μάγων ἤ παρατηρήσει τή δική μας
πορεία νά βρεῖ τό σωστό δρόμο.  Τότε ἡ χαρά τῆς γιορτῆς θά
ξαναβρεῖ τό νόημα καί τήν αὐθεντικότητά της.  Τότε ἡ χαρά τῆς
γιορτῆς θά ξαναβρεῖ τό νόημα καί τήν αὐθεντικότητά της.  Τότε,
ἀντί τῆς παθητικῆς μας συμμετοχῆς σέ ψευδοπαρηγορητικά
τηλεοπτικά βαριετέ,  ἴσως σταθοῦμε ἱκανοί νά ἀπολαύσουμε τήν  
εὐφρόσυνη καί βιωματική μας συμμετοχή στόν χαρμόσυνο ὕμνο:

Πηγή:
Αφιέρωμα στα Χριστούγεννα από την Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος
http://www.apostoliki-diakonia.gr/gr_main/catehism/theologia_zoi/themata.asp?cat=afie