Η ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΚΑΙ Η ΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ.
Τό ἥρεμο, τό πνευματικά ὑγιές οἰκογενειακό περιβάλλον, εἶναι ὁ παράγοντας, πού συμβάλει ἀποφασιστικά καί καθοριστικά στήν πνευματική καλλιέργεια τῶν παιδιῶν. Τά παιδιά μιμοῦνται τήν ἀρετή τῶν γονέων, ὅταν ἡ ἀρετή αὐτή ἀποτελεῖ τήν περιρρέουσα ἀτμόσφαιρα τοῦ σπιτιοῦ. Ὅταν ἡ ὅλη ἀτμόσφαιρα τοῦ σπιτιοῦ εἶναι ἁγνή, καθαρή, τά παιδιά εὔκολα «μπαίνουν» σ’ αὐτό τό κλίμα. Μιμοῦνται αὐτό πού ζοῦνε καί αὐτό πού βλέπουνε στούς γονεῖς τους.
«Τότε γάρ» λέει ὁ Ἱερός Χρυσόστομος «οἱ τικτόμενοι τῇ τῶν γεγενηκότων ἀρετῇ κατακολουθήσωσι». Ὅταν οἱ γονεῖς ζοῦν ἐνάρετα, τηρώντας τίς Θεῖες Ἐντολές καί ἔχοντας τόν Χριστόν ἐγκάτοικο στίς καρδιές τους τότε καί «οἱ τικτόμενοι», δηλαδή τά παιδιά, θά ἀκολουθήσουν τήν ἀρετή τῶν γονέων τους.
Τό οἰκογενειακό περιβάλλον καί πρό πάντων οἱ γονεῖς ἐπηρέαζουν βαθύτατα τήν προσωπικότητα τῶν παιδιῶν τους. Ἐπιδροῦν καθοριστικά στήν μελλοντική πνευματική τους πορεία.
«Δέν εἶναι δυνατόν» διδάσκει ὁ Χρυσορρήμων «νά γίνει κακός, ἐκεῖνος πού ἀπό τήν ἀρχή ἀνατράφηκε μέ πολύ ἐπιμέλεια καί ἀπήλαυσε πολύ φροντίδα». Ἡ ἀπό τήν ἐμβρυϊκή ἀκόμη ἡλικία κατά Χριστόν ἀγωγή ἐπιδρᾶ καθοριστικά στήν ὅλη μετέπειτα πνευματική πορεία τοῦ ἀνθρώπου.
Λένε πολλές φορές: «Ἀφοῦ οἱ γονεῖς ἦταν τῆς Ἐκκλησίας, πῶς ἔγινε ἔτσι κακό τό παιδί;».
Τό πιό πιθανό σ’ αὐτές τίς περιπτώσεις, εἶναι ὅτι οἱ γονεῖς δέν εἶναι πραγματικά «τῆς Ἐκκλησίας». Δηλαδή εἶναι μόνο ἐξωτερικά χριστιανοί. Πᾶνε τό πολύ-πολύ στήν ἐκκλησία κάθε Κυριακή καί τίποτε περισσότερο. Αὐτό βεβαίως δέν εἶναι καθόλου ἐπαρκές γιά τήν σωστή ἀγωγή τῶν παιδιῶν.
Τό θέμα εἶναι καί πῶς πᾶει κάποιος στήν Ἐκκλησία; Μέ τί φρόνημα;
Ἀγαπᾶ τόν Χριστό; Ἤ ἁπλῶς πηγαίνει ἀπό μιά συνήθεια, ἀπό μιά ψυχολογική ἀνάγκη;
Ὅπως, γιά παράδειγμα, κάποιος πού ἔχει συνηθίσει νά πηγαίνει στό κυνήγι κάθε Κυριακή πρωί καί ἄν μία φορά δέν πάει, τότε δέν αἰσθάνεται καλά μέσα του, ἐπειδή τοῦ ἔχει δημιουργηθεῖ μία ψυχολογική ἀνάγκη. Κατά ἀνάλογο τρόπο καί κάποιος ἄλλος ἔχει συνηθίσει νά πηγαίνει στήν Ἐκκλησία καί τό κάνει ἀπό μία ψυχολογική ἀνάγκη.
-Ἀλλά φτάνει αὐτό;
-Δέν φτάνει.
Πολλούς τούς ὀνομάζουνε «ἀνθρώπους τῆς Ἐκκλησίας», ἀλλά στήν πραγματικότητα δέν εἶναι. «Τῆς Ἐκκλησίας» εἶναι κάποιος ὅταν ἔχει ζωντανή σχέση μέ τόν Χριστό ἤ σωστότερα, ὅταν ὁ Χριστός ζεῖ μέσα Του καί ἐκεῖνος μέσα στόν Χριστό. Τότε εἶναι ἀληθινά «τῆς Ἐκκλησίας». Τότε καί τά παιδιά τέτοιων γονέων πολύ δύσκολα θά παραστρατήσουν.
Ἔχω ὑπ’ ὄψιν μου μιά οἰκογένεια, εὐλογημένη πολύ, καί τά παιδιά στήν ἐφηβεία, δεκατέσσερα- δεκαέξι χρονῶν. Μοῦ λέει ὁ πατέρας: « Πάτερ δόξα τῷ Θεῷ, δέν ἔχουμε προβλήματα, καθόλου». Ἐνῶ εἶναι γνωστό τό τί γίνεται, πόσο εὔκολα τά παιδιά ἀπ΄ αὐτήν τήν ἡλικία ἐπαναστατοῦν, ἀσωτεύουν, κάνουν ἐλεύθερες σχέσεις, ὁλοκληρωμένες σχέσεις (ὁλοκληρωμένη πορνεία δηλαδή) καί ἕνα σωρό τέτοια πράγματα.
-Γιατί ὅμως σ’ αὐτήν τήν εὐλογημένη οἰκογένεια τά παιδιά δέν παρουσιάζουν τέτοια συμπεριφορά προβληματική καί ἁμαρτωλή;
-Διότι οἱ γονείς αὐτῶν τῶν καλῶν παιδιῶν, πού σᾶς ἀνέφερα, εἶναι μέ τόν Θεό, εἶναι δοσμένοι δηλαδή ὁλοκληρωτικά στόν Θεό. Ἔχουν μιά ζωντανή σχέση μέ τόν Θεό καί τήν Ἐκκλησία Του.
Ἱερομόναχος Σάββας Ἁγιορείτης